De Zandstraat, N403, N41? Enzovoort

15 Maart 2018

De Zandstraat, N403, N41? Enzovoort

Het is voor ons een gelegenheid om ons standpunt te verfijnen en actualiseren.

N.a.v. de publicatie van het filmpje van Groen over verkeersveiligheid als verkiezingsthema ​ op onze facebooksite, is er vanuit het buurtcomité Sinpals gereageerd op de houding van Groen SGW. Het wordt ons vooral kwalijk genomen dat we geen voorstander zijn van het doortrekken van de N41 als oplossing voor het probleem. (Voor alle duidelijkheid het niet doortrekken is niet door Groen Sint-Gillis-Waas beslist, maar door de hogere overheid).N403, een situatieschetsDe N403 doorkruist Sint-Pauwels van zuid naar noord over een afstand van 5 km. De weg is gecategoriseerd als secundaire weg type II en verzorgt een verzamelfunctie voor het kleinstedelijk gebied naar het hoofdwegennet. Dit betekent ook dat N403 niet als primaire weg II kan worden geselecteerd (dit zijn wegen die een verzamelfunctie hebben voor gebieden en/of concentraties van activiteiten van gewestelijk belang).De N403 is een schoolvoorbeeld van lintbebouwing met alle gevolgen van dien: een combinatie van verschillende functies op vlak van ruimtelijke ordening en verkeer die kunnen conflicteren. Er is in de eerste plaats de woonfunctie (in totaal een 400 woningen?) met behoefte aan rust, gemakkelijke toegang tot hun perceel, veilig gebruik van de weg als voetganger, fietser, gebruiker openbaar vervoer, auto.De gemeenschapsvoorzieningen, zoals de school, bibliotheek, het woonzorgcentrum, den Dries als dorpsplein moeten gemakkelijk en veilig bereikbaar moeten zijn.
Een aantal klein handelszaken (bakker, beenhouwer, supermarkt, biowinkel, …) zijn vooral gericht op lokaal cliënteel en moeten dus vooral veilig bereikbaar zijn voor voetgangers en fietsers. Dit geldt ook voor de zorgverstrekkers die er zijn gevestigd (huisarts, kiné, …)
Andere handelszaken (baanwinkels, restaurants, ambachten, …) zijn gericht op een cliënteel buiten het dorp en moeten dus met de fiets, openbaar vervoer of auto bereikbaar zijn (met parkeergelegenheid).
Verkeerstechnisch is de N403 is een ‘containerweg’ die het lokale verkeer vanuit Stekene, Kemzeke en Sint-Pauwels verzamelt richting Sint-Niklaas, E34 en Hulst.
De weg wordt bediend door het openbaar vervoer met een verbinding tussen Sint-Niklaas, Moerbeke en Hulst (lijnen 41, 42 43 en 44). Er is een fietsroute.Met de invoering van de kilometerheffing (op E34, N70 en E17) is het zwaar doorgaand verkeer toegenomen. Uit tellingen en analyse die door het Departement MOW Afdeling Beleid zijn uitgevoerd, blijkt dat er ook op de N403 een toename van het vrachtverkeer is als gevolg van de introductie van de kilometerheffing op verkeersstromen van zwaar verkeer. Er geldt een kilometerheffing op de E34, E17 en N70. De tellingen gebeurden aan Voorhout (Stekene), de Kleibeekstraat en Hoge Bokstraat (Sint-Niklaas).De leefbaarheid is al langer een probleem dat de laatste tijd nog is toegenomen: meer verkeer, meer lawaai, meer onveiligheid. Ook het onderhoud van het wegdek (vooral in de Zandstraat) laat te wensen over. Het wegdek is in zeer slechte staat met putten en kiezels, ook op de parkeer- en fietsstrook. Het aanbrengen van opeenvolgende asfaltlagen waardoor het wegdek een niveauverschil heeft met de onmiddellijke aansluitende fietsstrook creëert een uiterst onveilige situatie, met verhoogd risico op vallen voor de fietsers.Er wordt ook vastgesteld dat het snelheidsregime wordt overtreden. Vooral de zone 30 aan de school. Ook de verkeerslichten worden genegeerd.
Op de kaart met de spreiding van fijn stof blijkt de N403, na de E34, de tweede hoogste concentratie heeft in onze gemeente.Het buurtcomité SinpalsHet buurtcomité Sinpals dat recent is opgericht verenigt een aantal buurtbewoners (vooral vanuit de
Zandstraat) en bundelt het ongenoegen over de huidige situatie. Ze verwoorden de problemen en
eisen van de buurtbewoners. Zij worden geconfronteerd met de last, verkeersdrukte, onveiligheid,
verkeerslawaai, verstoorde nachtrust, …
Ze wensen een veiligere verkeerssituatie, betrokkenheid en inspraak bij de heraanleg van de N403.
Een eerste vergadering heeft plaatsgehad op 7 februari.
De eisen die worden gesteld zijn terecht.
Het is nu zaak om deze te vertalen naar maatregelen die op de verschillende beleidsniveaus kunnen worden uitgevoerd.Standpunt en voorstellen van Groen.De Situatie kan in 4 problemen worden opgedeeld1) Het acute probleem van de slechte staat van het wegdek tussen Molders en de dorpskern
van Sint-Pauwels. De uitvoering van het herstel is gepland in september 2018.Ons voorstel is, gezien de slechte staat van de weg en de onveilige situatie, een
snelheidsbeperking van 50 km/u op te leggen.
Dit kan door de gemeenteraad worden beslist. De N403 is een gewestweg maar de gemeente beschikt op basis van art 4 van het decreet van 16 mei 2008 betreffende de aanvullende reglementen op het wegverkeer en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens over de mogelijkheid om ook op een gewestweg een snelheidsregime te bepalen. Indien de Vlaamse regering niet akkoord gaat moet dit binnen de 60 dagen (na de kennisgeving) worden meegedeeld.Beperking van de maximumsnelheid verhoogt de veiligheid en vermindert de lawaaioverlast.
Op de gemeenteraad van 5 april doen we een voorstel van beslissing.2) Er is de reeds eerder genomen beslissing voor de heraanleg van de Zandstraat. De realisatie
van deze werken zal alleszins de verkeerssituatie verbeteren, de veiligheid van voetgangers en fietsers verhogen en het wegtracé aantrekkelijker maken.
Er zijn 2 grote werken: de rioleringswerken door Aquafin en de heraanleg van de weg. Er is een betrokkenheid van Aquafin, het agentschap Wegen en Verkeer en de gemeente.
Dit is ‘beslist beleid’ en de procedure is gestart maar er is nog een lange weg te gaan:
  • goedkeuring van de plannen door kwaliteitsadviseur,
  • opmaak van een onteigeningsplan en onteigeningsprocedure
  • technisch dossier
  • archeologienota
  • omgevingsvergunning,
  • bestek,
  • aanbesteding

Deze werken zijn voorzien in 2020/2021. Vraag is of dit haalbaar blijft.

De bevolking moet alleszins op korte termijn worden ingelicht over de plannen, welke procedures er moeten worden gevolgd en hoe er inspraak kan worden georganiseerd. De omwonenden moet een duidelijk zicht en perspectief hebben op de geplande werken. 
Het gemeentebestuur organiseert op korte termijn een informatievergadering met een voorstel van de plannen, een stand van zaken en welke stappen nog moeten worden ondernomen.

3) De heraanleg is geen oplossing voor het probleem van het toenemende en vooral doorgaand zwaar verkeer. De toename van het zwaar verkeer blijkt uit de tellingen die zijn uitgevoerd om de impact van de kilometerheffing op de secundaire weggen te kennen.
De oplossing hiervan vraagt andere maatregelen en moet, bij voorkeur, op het niveau van de regio worden gezocht. Er moet alleszins worden vermeden dat er in de regio van het Waasland een onderling doorschuiven van het doorgaand zwaar verkeer ontstaat.

Er zijn verschillende initiatieven mogelijk (die eventueel parallel kunnen worden genomen).

a. Het meest elegante is het vaststellen van een vrachtroute netwerk voor onze regio.
De voorgaande Vlaamse minister voor mobiliteit (Crevits, CD&V) had hiervoor een methodiek laten ontwikkelen die kan worden toegepast:
UITWERKEN VAN EEN METHODIEK VOOR EEN NETWERK VOOR HET ALGEMEEN VRACHTVERKEER OP MESOSCHAAL EN TOEPASSING OP 2 PILOOTREGIO'S (eindrapport 2010)
De huidige minister voor mobiliteit (Weyts, NVA) heeft dit op de lange baan geschoven door de resultaten van bijkomende studies af te wachten. Zie het antwoord op de Vraag om uitleg over het vrachtroutenetwerk van Martine Fournier aan minister Ben Weyts op donderdag 16 februari 2017

Vanuit de Vlaamse regering moet blijkbaar niet onmiddellijk een oplossing worden verwacht.

Er kan nogmaals bij de bevoegde minister worden aangedrongen om dit uit te voeren door gemeentebestuur, een resolutie door de gemeenteraad, Interwaas, volksvertegenwoordigers, …

b. Op het niveau van Interwaas kan voor de regio een vrachtroute netwerk worden ontwikkeld. Dit zou een aanvulling kunnen beteken op de studie ‘Mobiliteit op de weg in het Waasland’. Dit vraagt overleg en consensus en waarschijnlijk dus ook studiewerk.

Ook dit lijkt geen onmiddellijke oplossing maar kan alleszins op een volgende vergadering van Interwaas worden geagendeerd.

c. Er kan met de gemeenten waar de N403 loopt (Stekene, Sint-Niklaas) afgesproken worden om samen te beslissen om zwaar doorgaand verkeer op de N403 te verbieden. Dit kan dus op basis van art. 4 van het decreet van 16 mei 2008. Indien hieromtrent overeenstemming kan worden gevonden, kan dit op korte termijn worden gerealiseerd. Het is dan wel afwachten of de Vlaamse regering dit al dan niet vernietigd.

d. Een mogelijk alternatief is om een aanvraag in te dienen om de N403 op te nemen in het wegennetwerk waarvoor een kilometerheffing geldt. Dit is reeds voor andere N-wegen gebeurd. Ook dit kan worden geprobeerd.

4) Wat het respecteren van het snelheidsregime en verkeerslichten in de Zandstraat en vooral aan de school betreft, kan er binnen de politiezone, politiecollege of politieraad beslist worden om hieraan prioriteit te geven en eventueel bijkomende maatregen te treffen.

Verder kan bij de evaluatie van het huidige mobiliteitsplan onderzocht worden of er geen bijkomend maatregelen kunnen worden getroffen om de overlast op de N403 te beperken (uitbreiding openbaar vervoer, alternatieve fietsroutes, …).

Voor Groen is het doortrekken van N41 geen oplossing voor de verkeersproblematiek van N403.
De argumenten waarop we destijds ons standpunt hebben gebaseerd zijn nog steeds geldig. Ze werden bovendien bevestigd In het eindrapport “streefbeeld voor de secundaire weg N403” dat op vraag van de provincie Oost-Vlaanderen door Vectris werd uitgevoerd (november 2006). Hierin wordt geconcludeerd dat de doortrekking van de N41 niet wordt weerhouden “als alternatief om de verkeersleefbaarheid op de N403 te verbeteren. De winst voor de dorpen Kemzeke, Sint-Pauwels en Sint-Gillis- Waas is te beperkt. Bovendien ontstaat een verschuiving van het verkeer in de oost-westrichting. De impact van de weg op het landschap is bovendien erg groot.

De studie ‘Mobiliteit op de weg in het Waasland’, die op vraag van Interwaas door Vectris werd
uitgevoerd (oktober 2008), komt tot gelijkaardige conclusies: “De doortrekking van de N41 zorgt voor een zekere daling van het verkeer op de N403, maar de winst is te beperkt om een doortrekking van de N41 te verantwoorden. De N41 snijdt doorheen heel wat lokale woonlinten, waardoor de verkeersleefbaarheid daar ook onder druk komt te staan. Ook ontstaat er een toename van het verkeer op de oost-west georiënteerde wegen.” (blz. 90)

“Het doortrekken van de N41 volgens gewestplantracé met slechts twee aansluitmogelijkheden (Nauwstraat - Puivelde en Stekene) heeft zeker een aanzuigeffect ter hoogte van de twee aansluitingen, maar laat de rest van de lokale wegen ongemoeid.
De doortrekking van de N41 zorgt slechts in beperkte mate voor ontlasting van de N403. Vooral vrachtverkeer verhuist van de N403 naar de nieuwe weg.
Beperkte verbetering zit vooral in wegvak Sint-Niklaas - Sint-Pauwels. Er is wel een aanzuigeffect van verkeer dat vanuit klein Brabant – A12 naar de Gentse haven rijdt. 
Sterke verbetering Hoge Bokstraat, maar dat is ook mogelijk met een beperkte omleiding. “(blz. 99)

Herwin De Kind
14 maart 2018